Historische achtergronden


Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben Bergen, Egmond en Schoorl relatief veel te maken gehad met Duitse troepen die hier gelegerd waren in het kader van de Duitse verdedigingslinie aan de Hollandse kust: de zogeheten Atlantikwall. Grote delen van Bergen, Egmond en Schoorl werden in 1943 geëvacueerd en de oude dorpskernen aan zee werden gesloopt zodat de Duitsers ruim baan hadden voor hun verdedigingswerken. Maar nog veel tragischer zijn de diepe sporen die door de oorlog zijn nagelaten in de herinneringen van veel oudere inwoners van Egmond, Bergen en Schoorl. Van hun levenservaringen kunnen wij veel leren, telkens weer. Een belangrijk deel van de voorvallen en gebeurtenissen waaraan in 'Oorlog aan Zee' wordt gerefereerd, waren nog nooit eerder gepubliceerd. Tijdens de researchfase stuitten we - met enig geluk - op diverse bronnen die slechts in kleine kring bekend waren. 

Bunkers bij vliegveld Bergen, links de Philisteinse molen
Bunkers bij vliegveld Bergen, links de Philisteinse molen
Duitse bewegwijzering in Bergen tijdens de oorlog
Duitse bewegwijzering in Bergen tijdens de oorlog


LEREN VAN HET VERLEDEN

'Oorlog aan Zee' is een documentair theaterstuk dat zich afspeelt in de laatste dagen van de oorlog. In deze "finale" vinden de vijf verhalen hun ontknoping en daarom vormen ze ook interessante dramatische vertrekpunten om terug te kijken op de keuzes die mensen voor, tijdens en vlak na de oorlog maakten. De voorstelling toont een gedifferentieerd beeld van de geschiedenis. De opkomst van het fascisme ging destijds gepaard met internationale en nationale ontwikkelingen die ons ook heden ten dage bekend zouden moeten voorkomen: aanwakkering van rassenhaat, fake news verspreid door de Nazi- en NSB-propagandamachine, straatterreur en intimidatie van politieke tegenstanders, zaaien van angst, ontwrichting van het parlementaire proces en de rechterlijke macht, fanatieke aanhang van autocratisch ingestelde leiders. Als je kijkt naar de ondermijnende tactieken die een partij als Forum van Democratie er heden ten dage op nahoudt zou de angst je om het hart moeten slaan. Het lijkt erop dat zijn wél hebben geleerd van het verleden, alleen... helaas de verkeerde dingen. Kortom: waakzaamheid blijft geboden. 

Daarbij blijft het belangrijk dat met name jongeren worden geïnformeerd over de Tweede Wereldoorlog en vooral wat die heden ten dage nog betekent. Theater is één van de meest indringende en directe manieren om deze geschiedenis bij jongeren tot leven te wekken.

Uit de voorstelling van 2008: Mijntje Pronk zingt Kaddish terwijl de juf (Arlette van de Kemp) toeluistert
Uit de voorstelling van 2008: Mijntje Pronk zingt Kaddish terwijl de juf (Arlette van de Kemp) toeluistert
De bevrijding kende ook een schaduwkant, zou je als ondergedoken Joods kind je familie ooit nog terugzien?
De bevrijding kende ook een schaduwkant, zou je als ondergedoken Joods kind je familie ooit nog terugzien?